"-: ‘ਹਲਤਿ ਪਲਤਿ ਮੁਖ ਊਜਲ ਹੋਈ ਹੈ’ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਬਾਰੇ-ਭਾਗ 2:-
 ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ‘ਪਰਲੋਕ’ ਸ਼ਬਦ ਦੇ, ਚਮਕੌਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਅਰਥਾਂ ਬਾਰੇ:-
- 1- “ ਇਹ ਲੋਕ ਸੁਖੀਏ ਪਰਲੋਕ ਸੁਹੇਲੇ ॥ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭਿ ਆਪਹਿ ਮੇਲੇ ॥੪॥ ਅੰਗ ੨੯੩”
ਚਮਕੌਰ ਸਿੰਘ ਜੀ! ਤੁਹਾਡੇ ਅਰਥ:-- “ਇਹ ਲੋਕ ( ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਪਹਿਲੀਆ ਪੰਗਤੀਆ ਵਿਚ ਦਸੇ ਗੁਣ ਅਪਣਾ ਲਏ ਹਨ) ਅਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨਾਂ ਲਈ ਬਿਗਾਨੇ ਜਾਂ ਪਰਾਏ ਜਾਂ ਓਪਰੇ ਲੋਗ( ਜੋ ਵੀ ਉਨਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਹਨ) ਵੀ ਖੁਸ਼ ਹਨ। ਹੁਣ ਉਹ ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਨੂੰ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਜਾਣਦੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਆਪ ਹੀ ਮਿਲਾ ਦਿਤੇ ਹਨ।”
ਚਮਕੌਰ ਸਿੰਘ ਜੀ! ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ‘ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ’ ਹਨ ਉਹ ‘ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕ’ ਕਿਵੇਂ ਹੋਏ?
ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼ ਮੁਤਾਬਕ, ‘ਸੁਹੇਲੇ’ ਦਾ ਅਰਥ; 1- “ਸਹਿਲ, ਆਸਾਨ, ਸੁਗਮ (ਸੌਖਾ), 2-ਸੁਖੀ. 3-ਸੁਖਦਾਈ, 4- ਮਿੱਤ੍ਰ, ਸ਼ੁਭਚਿੰਤਕ ਹੈ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿਸ ਵਿਆਕਰਣ ਜਾਂ ਕਿਸ ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਤੁਸੀਂ ‘ਸੁਹੇਲੇ’ ਦੇ ਅਰਥ “ਖੁਸ਼” ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ???
 2- “ਬਾਟ ਪਾਰਿ ਘਰੁ ਮੂਸਿ ਬਿਰਾਨੋ ਪੇਟੁ ਭਰੈ ਅਪ੍ਰਾਧੀ ॥
    ਜਿਹਿ ਪਰਲੋਕ ਜਾਇ ਅਪਕੀਰਤਿ ਸੋਈ ਅਬਿਦਿਆ ਸਾਧੀ ॥੨॥
 ਤੁਹਾਡੇ ਅਰਥ:-- ਡਾਕੇ ਮਾਰਕੇ, ਬਿਗਾਨੇ ਘਰ ਨੂੰ ਠਗਕੇ ਆਪਣੇ ਪੇਟ ਨੂੰ ਭਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੇ।” … “(ਹੇ ਮੁਰਖ) ਜੇ ਅਜਿਹੇ ਮੂਰਖਾ ਵਾਲੇ ਕੰਮ ( ਡਾਕੇ ਮਾਰਕੇ, ਬਿਗਾਨੇ ਘਰ ਲੁਟਕੇ) ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਜਾਕੇ ਵੀ ਬੇਇਜਤੀ ਹੀ ਖਟਣੀ ਹੈ। ਭਾਵ ਐਥੇ ਤਾਂ ਬਦਨਾਮੀ ਖਟਦਾ ਹੀ ਖਟਦਾ ਹੈ ਬਿਗਾਨਿਆ ਵਿਚ ਜਾਕੇ ਵੀ ਇਹ ਹੀ ਬਦਨਾਮੀ ਖਟਣੀ ਹੈ।”
 ਚਮਕੌਰ ਸਿੰਘ ਜੀ! ‘ਭਰੈ’ ਦਾ ਅਰਥ ‘ਭਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ’ ਕਿਹੜੀ ਵਿਆਕਰਣ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ ਜੀ?
“ਤਾਂ, ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਵੀ ਬਦਨਾਮੀ ਹੀ ਖੱਟਣੀ ਹੈ”—
 ਚਮਕੌਰ ਸਿੰਘ ਜੀ! (ਭਵਿੱਖਤ ਵਿੱਚ) ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਬਦਨਾਮੀ ਖੱਟਣ ਦਾ ਫਿਕਰ ਕਿਉਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈ ਗਿਆ?
ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਅਰਥ ਸਹੀ ਮੰਨ ਲਈਏ ਤਾਂ ਕੀ ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਪੰਗਤੀ ਵਿੱਚ, ਹੁਣ ਦੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ? ‘ਪਰਲੋਕ’ ਇਸੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ, ਆਪਣੇ ਭਾਵ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਜਰੂਰ ‘ਐਥੇ ਤਾਂ ਬਨਾਮੀ ਖੱਟਦਾ ਹੈ’ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।ਪਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਪੰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਚਮਕੌਰ ਸਿੰਘ ਜੀ! ‘… ਡਾਕੇ ਮਾਰਕੇ ਬਿਗਾਨੇ ਘਰ ਲੁੱਟਦਾ ਰਿਹਾ …’— ਅਤੇ – - ‘ ..ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ…’ “ਜਿਹੜੇ ਬਿਗਾਨੇ ਘਰਾਂ’ਚ (ਬੀਤੇ ਸਮੇਂ’ਚ) ਡਾਕੇ ਮਾਰਕੇ ਠੱਗਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ” ਉਹ ਬਿਗਾਨੇ ਵੱਖਰੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਬਿਗਾਨੇ ਵੱਖਰੇ ਹਨ, ਜਿਹੜੇ ਬਿਗਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ **ਜਾ ਕੇ** ਬਦਨਾਮੀ ਖੱਟਣੀ ਹੈ?” ਤੁਸੀਂ ਤੇ ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕ ਵੀ ਦੋ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ; ਇਕ ਉਹ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕੇ ਮਾਰਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਉਹ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣ ਦੀ ਪਲੈਨਿੰਗ ਕਰੀ ਬੈਠਾ ਹੈ। ਡਾਕੇ ਭੂਤ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਮਾਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈਂ, ਪਰ, ਬਦਨਾਮੀ ਭਵਿੱਖਤ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਬਿਗਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਏਂਗਾ ਓਦੋਂ ਹੋਣੀ ਹੈ।ਜਾਣੀ ਕਿ ਜੇ ਬਿਗਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਜਾਏਗਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਬਦਨਾਮੀ ਨਹੀਂ??? ਜਿਹੜੇ ਹੋਰ ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਨੇ ਬਦਨਾਮੀ ਖੱਟਣੀ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ਜਾਣਾ ਹੀ ਕਿਸ ਲਈ ਹੈ, ਸਿਰਫ ਬਦਨਾਮੀ ਖੱਟਣ ਲਈ?
ਤੁਸੀਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ- “ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ…),” ਤੁਸੀਂ ਤੇ (ਆਪਣੇ ਗੁਰਬਾਣੀ-ਅਰਥਾਂ ਦੇ ਜਰੀਏ) ਮਨ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਚੇਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸੂਟਕੇਸ ਚੁੱਕਕੇ ਬਿਗਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦੀ ਪਲੈਨਿੰਗ ਕਰ ਰੱਖੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਕਿ ਦੇਖੀਂ ਕਿਤੇ ਉਥੇ ਬਿਗਾਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਡਾਕੇ ਮਾਰਨ ਵਾਲੀ ਹਰਕਤ ਨਾ ਕਰ ਦੇਈਂ।
3 “ਸਿਆਮ ਸੁੰਦਰ ਤਜਿ ਆਨ ਜੁ ਚਾਹਤ ਜਿਉ ਕੁਸਟੀ ਤਨਿ ਜੋਕ ॥ ਸੂਰਦਾਸ ਮਨੁ ਪ੍ਰਭਿ ਹਥਿ ਲੀਨੋ ਦੀਨੋ ਇਹੁ ਪਰਲੋਕ ॥ - ਅੰਗ ੧੨੫੩
ਇਸ ਪੰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸ਼ਬਦ ‘ਪਰਲੋਕ’ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਮੁਤਾਬਕ, ਮੈਨੂਪੁਲੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕਾਫੀ ਉਧੇੜ-ਬੁਣ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਸੇ ਉਧੇੜ-ਬੁਣ ਵਿੱਚ ਪੰਗਤੀ ਦੇ ਅਸਲੀ ਅਰਥ ਕਰਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਭੁੱਲ ਗਏ, ਜਾਂ ਫੇਰ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣ ਨਹੀਂ ਸਕੇ (???)
ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਪੰਗਤੀ ਦੇ ਅਰਥ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਓਨੀ ਦੇਰ ਉਧੇੜ-ਬੁਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੁਝ ਕਹਿਣਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ।
4 “ ਇਹ ਲੋਕਿ ਪਰਲੋਕਿ ਸੰਗਿ ਸਹਾਈ ਜਤ ਕਤ ਮੋਹਿ ਰਖਵਾਲੇ ॥੧॥”
ਇਥੇ ਵੀ, ‘ਪਰਲੋਕ’ ਦੇ ਅਰਥ ਬਦਲਣ ਦੀ ਉਧੇੜ-ਬੁਣ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪੰਗਤੀ ਦੇ ਅਰਥ ਲਿਖਣੇ ਤੁਸੀਂ ਭੁੱਲ ਗਏ ਹੋ ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘੜੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੇ (???)
ਜਸਬੀਰ ਸਿੰਘ ਵਿਰਦੀ"